CHÔN RIÊNG THƯỞNG TRÀ
Gia đình tôi có nhiều thế hệ chung sống . Gần đây các cụ khá cao tuổi nên thích có một nơi thưởng trà tao nhã và không chung đụng với phòng khách , phòng sinh hoạt của con cháu . Chúng tôi muốn sửa nhà để tạo một góc thưởng trà kiểu truyền thống , nhưng lại không biết nên làm sao để hợp với không gian nhà hiện đại . Xin hỏi vấn đề này cần hiểu và làm thế nào để đáp ứng tốt các nhu cầu trên?
Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã viết : “ Chén trà trong hai tay – Chảnh niệm nâng tràn đầy – Thân và tâm an trú – Bây giờ và nơi đây . Trong các giá trị văn hóa truyền thống đặc trưng Á . Đông , uống trà trong không gian thư giãn , thanh tịnh là cung cách sống không chỉ bỏ hẹp trong việc ẩm thực , mà nâng tầm lên thành nghệ thuật , thành văn hóa , thậm chí thành một dạng ” đạo ” mang nét đặc thù của cả dân tộc , quốc gia .
Chốn riêng thưởng trà
Từng thời điểm (thiên ) , từng miền đất ( địa ) và từng gia đình – cả thể (nhân ) lại có các sắp xếp biến tấu riêng . Việc tạo góc thưởng trà hiện đại hài hòa phong thủy tuy nhỏ gọn nhưng góp phần đáng kể vào hoàn thiện không gian sống , nhất là trong thời buổi hiện đại nhịp sống nhiều tất bật . Tuy nhiên chọn không gian và cách sắp xếp phù hợp với điều kiện Việt Nam và nhà ở hiện đại nơi đất chật người đông đòi hỏi phải có sự chăm chút và cân nhắc hợp lý .
Hợp với triết lý âm dương
ở phương Đông , trà đạo với người Nhật như một nghi lễ mang nhiều yếu tố thiền , là nghệ thuật pha và thưởng thức trà giữa chủ với khách , với thiên nhiên , với nội tâm . Tuy nhiên một số nơi ( trong đó có cả Việt Nam ) đang có xu hướng ” trình diễn ” cung cách và không gian trà đạo Nhật Bản lên đến mức cấu kỳ . Thực tế vẫn có nhiều kiểu thưởng thức trà và bài trí trà thất giản dị hơn những gì hay thấy trên phim ảnh hay sách vở . Cần hiểu rõ là dù cùng gốc văn hóa phương Đông , cách thưởng trà của người Việt ở xứ nóng ẩm làm nông nghiệp lúa nước từ thời xưa đã khác với Nhật Bản và Trung Hoa . Sang thời hiện đại và do đặc trưng giao lưu văn hóa khác nhau nên lại càng không có nhiều tương đồng nữa , trong đó cách thưởng trà của người Việt luôn tinh tế chắt lọc nhưng đã lược bỏ hoàn toàn sự rườm rà cầu kỳ . Người Việt thời nay uống trà lại càng không cầu kỳ nghỉ lễ , chỉ một ấm trà buổi sớm độc ẩm , một tách trà mời nhau nơi công sở , hay ly trà đá bình dân ngoài vỉa hè . . . là đủ thoải mái và không đòi hỏi dụng cụ phụ kiện lịch kích , trang trí nghiêm trang tối giản , thư pháp họa phẩm đăng đối thầm nghiêm .
Chốn riêng thưởng trà
Tùy theo từng không gian cụ thể mà vị trí góc thưởng trà có thể linh hoạt . Mưa thuận gió hòa thì ngồi bên hiên , trong sân , nơi giếng trời có mái dù che , ung dung thoải mái . Còn khi mưa tạt gió hắt , oi bức khó chịu thì lùi vào bên trong , cạnh bàn thờ gia tiên , hoặc kết hợp cùng với bàn ăn gia đình , hay ngay nơi bàn tiếp khách . . . đều được . Chính tính linh hoạt này khiến góc thưởng trà Việt không bị đóng khung trong trà thất , không kèm theo nghi thức phức tạp mà mang tính nghỉ ngơi thư giãn . | Tiêu chí phong thủy cơ bản nhất là cần gắn kết góc thưởng trà mộc – hỏa ) với khoảng thiên nhiên ( nhìn ra sân vườn , hồ cảnh ) hoặc nhân tạo tranh ảnh , tủ trưng bày . . ) , mang tính thổ để trung hòa .
Trong điều kiện nhà phố , cần xác định góc uống trà là không gian linh hoạt , gia giảm tùy theo vị trí của các khu vực bếp ăn , phòng khách hay phòng sinh hoạt . Gia chủ uống trà mang tính riêng tư , đơn giản thì chỉ cần bàn nhỏ với vài ba ghế gọn nhẹ , miễn góc ngồi có đủ ánh sáng và thông thoáng tự nhiên . Với gia chủ thường kết hợp uống trà với tiếp khách , đối ngoại nhiều thì phòng khách hay bàn ăn chính là nơi phù hợp , không nhất thiết phải làm góc trà đạo riêng biệt nếu nhà không có điều kiện phù hợp .
Lưu ý 3T
Trường hợp nếu nhà có người cao tuổi thì góc thưởng trà nên kết hợp với không gian trong hoặc ngoài ) phòng ông bà , lý tưởng hơn cả là một dạng hiện có thể đóng mở tùy thời điểm mưa nắng và sức khỏe của gia chủ . Về ngũ hành , yếu tố thổ và mộc cần xem trọng nhiều hơn các hành khác , thông qua chất liệu gốm , gạch thô , gỗ tự nhiên . . . giảm thiểu chất liệu kim loại và những màu sắc quá sáng , chói , gây phản cảm và không hợp với bản chất mộc mạc , ấm áp của hành mộc . Các đặc tính không gian thưởng trà
Việt hợp phong thủy cần hướng tới nên là :
Chốn riêng thưởng trà
– Thoáng , không nhất thiết phải mở nhiều , nhưng cần có cấu trúc cửa hay vách di động tùy nghi thay đổi để đem lại cấu trúc | linh hoạt mà hiện đại vật liệu xanh và tiết | kiệm , không thể thiếu nắng gió tự nhiên .
– Tinh , uống trà tránh ồn ào , không thể vừa hát karaoke mở nhạc hip hop vừa nhấp ngụm trà . Chẳng cần tách bạch thâm nghiệm , nhưng phải giữ được chút tĩnh lặng cho tâm hồn , không bị các tạp niệm , tiếng ồn xâm lấn .
– Thanh , vài chiếc bàn thấp , ghế thoải mái , trẫn không quá cao , ánh sáng chất | lọc , trang trí giản lược nhẹ nhàng , vật dụng nhã nhặn , vẻ đẹp không gian thưởng thức trà Việt là vẻ đẹp mộc mạc , ít trang điểm , tránh cầu kỳ .
Từ một góc thưởng trà Việt giản dị , có thể thấy rộng ra yếu tố phong thủy trong không gian thuần Việt thiên về sự thiết thực , tiết giảm và thân thiện , khác | hẳn với các kiểu cách bài trí xa hoa và mê tín . Giao hòa thiên – địa – nhân , đó là đích đến của nghệ thuật bài trí nhà cửa hợp | thời điểm , hợp vị trí , hợp lòng người , như câu đúc kết vui về thưởng thức trà toàn | vần I sau :
Tâm thể thưởng trà thật thảnh thơi
Thông thoáng , thanh tao tất thức thời
Thong thả thự thai thân tình tải
Tình tại toàn tòng tựu thành thôi.
